Kategori: Makaleler

İnsan, Madde ve Anlam: Gres Yağı Vücuda Sürülür mü? Bir antropolog olarak, kültürlerin dünyasına adım atarken her nesnenin, her eylemin ve her sembolün ardında bir anlam ararım. İnsan, tarih boyunca çevresindeki maddelerle yalnızca hayatta kalmak için değil, kimliğini inşa etmek için de ilişki kurmuştur. Gres yağı gibi modern endüstriyel bir ürün bile, bu bağlamda insanın maddeyle kurduğu kültürel ve sembolik ilişkinin bir parçası olarak ele alınabilir. Bu yazıda, “Gres yağı vücuda sürülür mü?” sorusunu yalnızca teknik değil, aynı zamanda antropolojik bir merakın kapısından geçerek tartışacağız. Maddeyle İnsan Arasındaki İlişki: Ritüellerden Endüstriye Antropolojik açıdan bakıldığında, insanın vücuduna sürdüğü her madde bir…

“Fetih Kamışlı kimdir?” diye arayanların karşısına iki farklı profil çıkıyor: Girişim sermayesi alanında öne çıkan Fethi Sabancı Kamışlı ve Adana iş dünyasının duayeni, 2025’te vefat eden Fethi Kamışlı. Bu yazı, tartışmaları en çok tetikleyen figür olan Fethi Sabancı Kamışlı üzerine odaklanır; Adana Ticaret Odası’nın eski başkanı Fethi Kamışlı’nın ise 2025 Eylül’de yaşamını yitirdiğini not edelim. ([Yeniçağ Gazetesi][1]) Gelin dürüst olalım: Türkiye’de “başarı hikâyesi” diye pazarlanan pek çok öykü, gerçek gücünü sermayeden ve soyadından alır. Fetih (Fethi) Sabancı Kamışlı tam da bu denklemin merkezinde duruyor. Kimi ona vizyoner yatırımcı diyor, kimi ise “ayrıcalık mimarı.” Peki hangisi? Yoksa ikisi birden mi? Fetih…

Beyaz Kamelya Ne Demek? Bilimsel ve Sembolik Bir Yolculuk Bazen bir çiçek sadece bir çiçek değildir. Onun kokusu, rengi ve şekli; kültürel anlamlar, psikolojik etkiler ve hatta biyolojik gizemler taşır. “Beyaz kamelya” da bu özel anlamlarıyla dikkat çeken bitkilerden biridir. Bu yazıda, beyaz kamelyanın ne anlama geldiğini hem bilimsel hem de sembolik bir bakışla ele alacağız. Peki, bu zarif çiçek neden insanlığın ilgisini bu kadar çekiyor? Beyaz Kamelyanın Bilimsel Özellikleri Beyaz kamelya, Camellia japonica türüne ait bir bitkidir. Çaygiller familyasına (Theaceae) bağlı olan kamelyalar, özellikle Doğu Asya kökenlidir; Japonya, Çin ve Kore’de doğal olarak yetişir. Bu bitkinin beyaz renkli türleri,…

Anlama Yeteneği Ne Demek? Felsefi Bir Yolculuk Bir filozof için anlama yeteneği, yalnızca bilgi edinme gücü değil; varlığı, bilinci ve hakikati kavrama biçimidir. İnsan, anlamanın sınırlarını zorladıkça kendi varoluşunun da sınırlarını genişletir. “Anlamak, var olmak kadar derin bir iştir.” Çünkü anlamak, yalnızca aklın değil; sezginin, deneyimin ve hatta vicdanın da ortak ürünüdür. Epistemolojik Perspektif: Bilginin Kapısı Olarak Anlama Epistemoloji, yani bilginin doğasıyla ilgilenen felsefe dalı, anlama yeteneğini bilmenin önkoşulu olarak görür. Bilgiye ulaşmak için önce anlamak gerekir. Ancak anlamak, yalnızca dış dünyayı çözümlemek değildir; aynı zamanda kendi algılarımızın sınırlarını fark etmektir. Bir insan, bir düşünceyi anlamaya çalışırken aslında kendisini de…

Gücün Anatomisi: Kunduracı Göğsü Ameliyat Olmazsa Ne Olur? Bir siyaset bilimci olarak ben, insan bedenini yalnızca biyolojik bir yapı olarak değil, toplumsal ve siyasal bir metafor olarak görürüm. Her bedende, tıpkı bir devlette olduğu gibi, iktidar ilişkileri, hiyerarşi ve direniş vardır. Kunduracı göğsü —tıpta “pectus excavatum” olarak bilinen göğüs kafesinin içe çökmesi durumu— yalnızca fiziksel bir bozukluk değildir; aynı zamanda modern toplumların güç, eksiklik ve görünürlükle olan takıntısının bedensel bir yansımasıdır. Bu yazı, “Kunduracı göğsü ameliyat olmazsa ne olur?” sorusunu yalnızca tıbbi bir merak olarak değil, iktidarın bedendeki izdüşümü olarak ele alıyor. Çünkü bazen bir ameliyat, yalnızca bir bedenin değil,…

Göçürülmüş Makam Nedir? Siyaset Biliminin Gözünden Gücün Yer Değiştiren Doğası Güç, Otorite ve Toplumsal Düzenin Dönüşümü Bir siyaset bilimci için güç, yalnızca bir araç değil; toplumsal düzenin temel belirleyicisidir. Göçürülmüş makam kavramı, bu bağlamda, gücün el değiştirmesinden ziyade, yerinden edilmesini anlatır. Toplumun siyasal mimarisi, çoğu zaman görünmez el değişimleriyle yeniden şekillenir. Bu süreçte makam yerinde kalır; ama anlamı, meşruiyeti ve temsil gücü başka ellere, başka zihinlere göç eder. Peki, gücün göçü, iktidarın anlamını nasıl değiştirir? Vatandaşlık, bu süreçte hâlâ bir söz hakkı mı yoksa seyir mi üretir? İktidarın Mekânsızlaşması: Otoritenin Yeni Yüzü İktidar tarih boyunca mekânla özdeşleştirilmiştir: saray, meclis, kürsü,…

Gönül Dağı Vermek Ne Demek? Bir Felsefi Bakış Felsefeye bakış, dünyayı anlamaya çalışmanın en derin yollarından biridir. Her bir kavram, her bir deyim, insanın zihnindeki karmaşayı, duygularını ve toplumsal bağlamını bir araya getirir. Bu kavramları anlamaya çalışmak, insanın varoluşunu daha anlamlı kılma çabasıdır. Bugün, geleneksel deyimlerin derin anlamlarını keşfederken, “gönül dağı vermek” gibi mecaz bir ifadenin felsefi boyutlarına göz atacağız. Bu deyim, sadece günlük konuşmaların bir parçası olmakla kalmaz; aynı zamanda insanın içsel dünyasına dair çok katmanlı bir anlam taşır. Gönül dağı vermek, genellikle birine büyük bir sevgi, bağlılık veya sadakat sunmak anlamında kullanılır. Ancak bu basit anlamın ötesinde, etik,…

Hapaz Ne Anlama Gelir? Gülümseten Bir Kelimenin Derin(!) Analizi Bazı kelimeler vardır, sözlüğe bakarsın ama açıklaması seni tatmin etmez. İşte hapaz tam da öyle bir kelime! İlk duyduğumda ben de “Bu ne şimdi, yemekle mi alakalı, yoksa bir davranış biçimi mi?” diye düşündüm. Ama sonra fark ettim ki, hapaz kelimesi sadece bir anlam taşımıyor; hayatın kendisiyle dalga geçen, insan doğasını özetleyen bir enerjiye sahip. O yüzden bugün “hapaz”ı biraz güle oynaya, biraz da cinsiyetlerin farklı bakış açılarıyla ele alacağız. Çünkü bu kelimeyi anlamanın tek yolu, ciddiyetle gülmekten geçiyor! — Hapaz Ne Demek? Sözlükteki Haliyle Başlayalım Sözlükte “hapaz” kelimesinin karşılığı genelde…

Evin Geçimini Sağlamak Kimin Görevi? Bilimsel Bir Bakışla Aile İçi Ekonomiye Yolculuk Birçoğumuzun aklında zaman zaman yankılanan o soru: Evin geçimini sağlamak kimin görevi? Bu soru, yalnızca ekonomik bir meseleden ibaret değil; toplumsal normların, psikolojik dinamiklerin ve kültürel değerlerin kesiştiği derin bir alan. Ben de bu yazıda, bu konuyu bilimsel bir merakla ele alıp, sade ama düşündürücü bir şekilde sizlerle paylaşmak istedim. Tarih Boyunca Rollerin Evrimi Geçmişe baktığımızda, toplumsal roller uzun yıllar boyunca “erkek çalışır, kadın evi idare eder” şeklinde biçimlenmişti. Ancak 20. yüzyıldan itibaren, özellikle sanayi devrimi ve kadınların iş gücüne katılımının artmasıyla bu kalıplar yavaş yavaş kırılmaya başladı.…

Gliserin Kulak İçin Nasıl Kullanılır? Edebiyatın Işığında Bir Anlatı Giriş: Kelimelerin Dönüştürücü Gücü Edebiyat, kimi zaman insanın en basit gündelik deneyimlerini bile büyülü bir anlatıya dönüştürür. Kulak dediğimiz organ, yalnızca duyma işleviyle sınırlı değildir; insanın hikâyeleri dinlemesinin, şarkılara kulak vermesinin ve dünyanın sesini içselleştirmesinin sembolüdür. Gliserin ise edebiyatın gözünden bakıldığında bir şifacı, bir arabulucu gibidir: Dış dünyanın gürültüsünü temizler, iç dünyanın sessizliğini yeniden işitilebilir kılar. “Gliserin kulak için nasıl kullanılır?” sorusu, yalnızca bir sağlık bilgisini değil, aynı zamanda duymanın ve anlamanın edebi derinliğini de içinde barındırır. Edebiyatın Kulakla Olan İmtihanı Edebiyatın klasik metinlerine baktığımızda, kulak hep metaforların gölgesinde belirir. Homeros’un…